Unter den Linden, maar dan zonder??

Zicht vanuit de 'Humboldtbox' op Unter den Linden

Metro U5: de Oost-Westlijn door het centrum.

Doortrekken van de U5 naar de U55 met eindpunt Hauptbahnhof.

Nog in de DDR tijd was Unter den Linden een prachtige laan, van west naar oost lopend vanaf de Brandenburger Tor tot aan het in koperkleur en marmer glanzende Palast der Republik. Er was al aardig wat verkeer: Trabanten, Wartburgs, Skoda's, Poolse Fiats, Tatravrachtwagens en touringcars uit het Westen en het Oostblok. En ruiken kon je het verkeer zeker: de geur van tweetakt en diesel, maar.... de linden klaarden de lucht en filterden het licht.

Rijen lindebomen zijn allemaal geplant eind jaren '40 toen de allesverwoestende oorlog voorbij was en het stadscentrum weer werd herbouwd. Ze zorgden voor frisgroen in de lente, schaduw in de zomer, goudgeel in de herfst en strakke lijnen in de winter. Een statige Allee was het en ook nu pretendeert het een prachtige boulevard te zijn, gezien alle fraaie winkels, musea, opera, ambassades, universiteit en andere gerestaureerde gebouwen.

Na de val van de muur werd de lijn van de linden doorgetrokken tot aan het Pariserplatz, voorplein van de Brandenburgerpoort.

Maar nu? Als je de foto van maart 2018 ziet, maakt deze avenue een mistroostige indruk.  Zonder de linden zou je het bijna kunnen noemen. Al jaren geven roadblocks telkens andere rijstroken aan, liggen delen van de boulevard open, zijn ze weer afgesloten of staan er bouwketen krap op elkaar gestapeld tussen de rijbanen. 

Ongeveer een derde van de vijftig- zestigjarige linden is gerooid. Wel met daaraan verbonden de uitdrukkelijke toezegging dat in 2018, nee 2019, nee begin 2021 weer linden van minstens twintig jaar herplant zullen worden.

Er zijn vele bouwputten in Berlijn, zeker nu  Deutschland brummt, de economie weer op volle toeren draait na tien jaren krisis. Maar op deze in het oog springende locatie in het centrum valt het al jaren op. Ook rond de Staatsoper waren jarenlang bouwwerkzaamheden en een woud van hijskranen is ook bezig rondom de herbouw van het Stadtschloss, het vroegere paleis van de Duitse keizers.

Wat is hier toch aan de hand?

Lijn 5 van de ondergrondse, de U5  is al aangelegd in 1930 en ging oostwaarts. In de DDR tijd werd Berlin Hauptstadt der DDR flink uitgebreid met hoogbouw en nieuwbouw in het oosten van de stad en in de jaren '70 en '80 werd de U5 verlengd tot aan de grenzen van de stad. In de jaren '00 van deze eeuw besloot men de lijn westwaarts uit te breiden richting Hauptbahnhof. In 2009 was het kortste en duurste metrolijntje tussen Berlin Hbf, via Bundestag, Brandenburger Tor klaar en kreeg het de voorlopige naam U55. Daarna is een grote tunnelboormachine, die de Berlijners Bärlinde gedoopt hebben, recht onder  Unter den Linden gaan graven om de verbinding tot stand te brengen. Heen en weer terug. Op de kruising met de Französischestrasse is inmiddels in ruwbouw een groot ondergronds metrostation gereed waar de U5 en de U6 (Noord-Zuidlijn) elkaar kruisen. Dit zal een van de drukste overstapstations in de stad worden.

Het verkeer blijft druk, hoezeer ook afgeremd en omgeleid en vastgezet met stoplichten, voetgangerslichten en een busbaan. Dubbeldekkers, toerbussen, bouwverkeer, auto's en zelfs fietstaxi's rijden of staan stil  tussen geparkeerde auto's of opengebroken weggedeelten. En de lucht, zeker op miezerige winterdagen zoals op foto wordt er niet beter op.

Unter den Linden nu nog zonder de linden: eind 2020 is de bouwmisère hopelijk voorbij. Dan worden bomen herplant, rijden er minder of schonere diesels, kun je weer met een gerust hart ademhalen, wandelen, winkelen en genieten. Met in de verte, kijkend naar het westen, de Brandenburger Tor en voor je uit, richting oosten het Humboldtforum, zoals het voormalig keizerlijk paleis gaat heten.

maart 2018

December 2019: hoe ziet Unter den Linden er nu uit? Er is al een open dag geweest waarbij het publiek de ruwbouw kon bekijken van het U-Bahnstation waar twee belangrijke lijnen elkaar gaan kruisen: de U5 en de U6. Wanneer worden er weer nieuwe linden geplant??