KARSTADT : Hoe een warenhuis overleeft.

Op deze maandagmiddag begin december 2019 is het niet echt druk: alle ruimte om wat uit te zoeken. Ook Berlijners wachten soms tot de laatste dagen voor Kerstmis voordat ze massaal hun inkopen doen. Hoe? Nog steeds ook graag in dit warenhuis: Galeria KARSTADT

KARSTADT : Net als Vroom en Dreesmann

Deze naam is net als Hertie vroeger en Galeria Kaufhaus nog steeds een begrip in Duitsland.  Maar KARSTADT heeft flink geleden onder de crisis, heeft het kopen via internet onderschat en is bijna failliet gegaan. In 2010 kocht de ondernemer en kunstliefhebber Nicola Berggruen de KARSTADT warenhuizen op, met de bedoeling de warenhuis-formule nieuw leven in te blazen. Na een doorstart van een nieuwe koper zijn er in Berlijn sinds 2014 nog negen open. Alweer een nieuwe fusie volgde een paar jaar geleden: Galeria Karstadt en Galeria Kaufhaus horen nu bij hetzelfde concern en draaien goed. Door de Coronakrisis is het concern hard getroffen: het sluwe Amazon.de dat zich in Duitsland heel groot maakt heeft er van geprofiteerd. Hoewel er - volgens een bericht van 1 september jl. 47 Galeria warenhuizen in heel Duitsland zullensluiten blijven de  vestigingen in Berlijn geopend.

Wat maakt KARSTADT bijzonder?  Ik zou bijna zeggen: niks! Namelijk, dat het zo gewoon is. Het echte ouderwetse V & D gevoel, maar dan positief bedoeld.  Werkelijk alles is er te koop, van middelmatige tot redelijke goede en degelijke kwaliteit en voor normale prijzen. Geen afbraakprijzen. Geen gebakken lucht van peperdure wereldmerken, want dan kun je beter gaan shoppen in de Berlin Mall of op het Potsdamerpatz. Het personeel is gericht op service en dienstbaarheid aan de klant. En wat er niet is, wordt besteld en kun je de volgende dag ophalen - een berichtje in je mail stelt je op de hoogte. Zo probeert ook KARSTADT in te spelen op het online winkelen.

De KARSTADT aan het Hermannplatz wordt bezocht door mensen uit  Kreuzberg  en Neukölln Die wijken hebben een sterk gemengde bevolking. Senioren, Duitsers, Turken van de tweede en derde generatie, oudere hippies, immigranten die al een jaar of tien in Berlijn wonen en werken, kunstenaars, studenten. Die laatsten trekken weg uit Friedrichshain, waar de huren ook al weer te hoog worden (net als vroeger in Prenzlauerberg). Het kan aan de tijd van het jaar liggen, eind januari 2017, maar toeristen heb ik in deze KARSTADT niet gezien.

Maar: Hugendubel heeft op de begane grond een grote boekhandel met veel kwaliteit en kwantiteit ingericht. Op een winterse zaterdagmorgen is het er druk: mensen staan en zitten te lezen in boeken en tijdschriften. Van vier verschillende genres is er een boeken toptien.  Als warme broodjes worden ze afgenomen en afgerekend.  Veel bestellingen worden opgehaald. Per 1 februari gaan alle kalenders voor de halve prijs weg. Men neemt de tijd om er een uit te zoeken.

En : Op de begane grond zijn ook veel service balies: een hakkenbar, een sleutelmaker, een reisbureau, een postagentschap, DHL met een afhaalservice, een naai- en verstelatelier, een bloemenstand. En natuurlijk de bling-bling van parfums, horloges en sieraden.

Bovendien: Op de bovenste verdieping is  het café restaurant. Kaffee mit Kuchen, Brot mit Bulette,  een saladebuffet, een buffet met allerlei soorten taart en gebak. Een keuken met plateservice, die de maaltijd klaarmaakt, waar je bij staat. En ook nog: een rookserre met uitgang naar het balkon, waar duidelijk behoefte aan is.  Een stralende winterzon. Families nemen een eigen hoek,  echtparen zitten aan een tafeltje,  stelletjes aan statafels en genoeg mensen ook die in hun eentje rustig zitten te genieten. Er is geen stress, geen kindergejengel, geen dringen bij de kassa. Terwijl ik aan mijn koffie met gebak zit, kijk en luister ik. Duits, Turks, Italiaans,  Frans, Berlijns, Engels, Arabisch en nog zo wat talen die ik niet kan benoemen. En qua kleding en uiterlijk net zo divers als de bevolking van dit stukje Berlijn.

Ik daal af met de roltrappen naar de  3e etage. Eigenlijk heb ik iets speciaals nodig: een sportfluitje.  Ik vraag het aan een verkoopster. ‘Loopt u maar even  met me mee”. En ze laveert tussen kledingrekken, sportpolo’s, halters, ski´s en een ATB naar een schap met sportaccessoires. ‘Voor buiten, binnen, voetbal, om te starten, als scheidsrechter  of voor iets anders?’ Ze wijst naar 8 soorten sportfluitjes naast elkaar. Van €1,80 tot €7,99. ‘Eh… die voor voetbal lijkt met goed.’ ‘Koordje erbij?’  Ik ben hier snel klaar.  KARSTADT heeft alles, alles…

febr.2017

November 2019. Ik ben nog niet in de stad, maar in het afgelopen jaar is het duidelijk geworden dat alle warenhuizen, dus ook KARSTADT het moeilijk hebben. Ook in Duitsland is de on-line handel en de webwinkels een zeer geduchte concurrent aan het worden. Ik ben benieuwd hoe het dit prachtige warenhuis in Neukölln vergaat, ik ga er zeker kijken (en kopen).

 December 2019 Vanuit de Bergmannstrasse in Kreuzberg maak ik een flinke wandeling die eindigt op de Hermannplatz. Daar staat de beroemde kolos, die nu Galeria Karstadt heet. Het is er gezellig druk, volgens een verkoopster moet de grote Kerstdrukte nog beginnen. Ze helpt me met uitzoeken van geschenken, een collegaatje pakt het prachtig in.  Op zoek naar kinderschoentjes op de tweede  verdieping is er weer een verkoopster, die echt haar best doet.  Ik maak een opmerking over de prijs van al dat mooie spul. Ze vraagt wat voor prijzen ik dan had verwacht. Ze kijkt me meewarig aan. 'Nee meneer, echt niet, voor zulke prijzen zult u bij ons Galeria Karstadt niet kunnen slagen.'

Ik neem iets anders waar: in twee jaar tijd is Karstadt bijna failliet gegaan, overgenomen en weer op de been gebracht. Als warenhuis zijn ze nu modern en bij de tijd, met nog steeds een prachtig, uitgebreid assortiment. Maar wel flink duurder: alsof V & D een reuzenstap richting Bijenkorf heeft gedaan. Maar de sfeer is nog het zelfde, het publiek (multikulti) het zelfde, maar als het ware meegegroeid met de nieuwe formule. Want op de bovenste verdieping is het - op het einde van een maandagmiddag, buiten al donker - gezellig druk met clubjes die thee/koffie met wat lekkers nuttigen en mensen die een warme maaltijd bij het buffet ophalen. 

En nog steeds:druk, maar niet lawaaiig. Vol, maar geen onbeleefd gedrag.

december 2019