Lopend op zondag door Corona Berlijn.

Mad world, it's a mad world...

Nog wel langer dan een half uur had je kunnen luisteren naar deze muzikant tussen Museeninsel en Monbijoupark. Geoffrey zong de ene na de andere hit, super Brits, heerlijk relaxed en met een prachtige stem en mooi gitaarspel.

In deze bijzondere tijd...

Zo hoog is hij, de Fernsehturm dat je hem overal in het centrum bovenuit ziet steken. Symbool van Berlijn.

'Mad world, it's a mad world' is een van de vele hits die Geoffrey met geweldige stem en perfect gitaargeluid laat horen. Op een plek waar het normaal gesproken zeer druk is. Het James Simonpark, klein maar fijn ingeklemd tussen de S-Bahn die stopt bij de Häckische Markt en de Spree, met aan de overkant het Museum eiland dat normaal gesproken ook 'overcrowded' is.

Geoffrey, een Britse muzikant kwam tijdens Kerst  2020 vast te zitten in Berlijn omdat hij vanwege reis- en coronamaatregelen niet kon terugreizen naar Leeds. Hij ging wonen bij Berlijners, die in de museumhaven van Fischerinsel een oud sleepbootje bezitten. Als antikraak en dat ging prima, 'but winter was hell' vertelde hij mij, terwijl achter ons een praktisch lege rondvaartboot ronkend en stinkend langsvaart. In februari was het ijzig koud, vroor de haven dicht en lag er een pak sneeuw. 'Het is een krankzinnige tijd. Mad world, its a mad world', zegt hij grijnzend. Optredens waren er nauwelijks, dus ook geen inkomsten. Wel alle tijd om zijn repertoire uit te breiden en te perfectioneren. De plaatsen waar hij kon 'optreden' waren bij de ingang van of net binnen in de Marheineken Markthal, Markthalle IX (beide in Kreuzberg) en de Arminius Markthal in Moabit. Zodra hij een betere fiets had ging hij ook naar koopcentra in het oosten van de stad: Marzahn, Hellersdorf, Friedrichshagen.

Maar hier, sinds Pasen, in het James Simonpark en vlakbij het Monbijoupark  is  het een van de beste plekken om te spelen, zegt hij. Geen autoverkeer, alleen de S-Bahn die langsschuift. En altijd dankbaar, aandachtig publiek. 'Ze weten het gewoon, dat ik hier op zondag of andere dagen dat het mooi weer is graag speel. En het weer is al tijden goed, er komen langzaam aan weer meer mensen, de stad gaat open. Dit maakt mijn dag weer goed.' Het geronk van de rondvaartboot is voorbij, Geoffrey pakt weer zijn gitaar. Op zijn hoes liggen munten en biljetten. Dit wordt een mooie dag.

Zondagswandeling.

Op zondag is het sowieso rustig in Berlijn. Alle winkels zijn dicht, zelfs supermarkten. Er zijn kleine winkeltjes, net zoals 's avonds een Späti waar je drinken, rookwaar en snoep kunt kopen. Niet werken, niet open zijn is de norm. Nu is extra bijzonder dat de horeca binnen en buiten nog gesloten was. Alleen afhaalloketten waren open. Sinds gisteren (29 mei) mag je op een terras met een bewijs van vaccinatie of negatieve test. En dan zonder bediening aan tafel én op afstand én alleen met een huisgenoot.

Mijn plan voor deze zondag was om langs een snoer van parken en water dwars door het centrum te lopen. Van het park rond de Wasserturm in Prenzlauerberg tot op het Tempelhoferfeld. Dat is een tippel van zo'n veertien kilometer.

Rond de Wasserturm is het levendig. Plekken om te zitten en bij te praten. Of om uit te kijken over de wijk. Een flesje bier te drinken, een sigaret te roken en even te bellen. Trampolines,  tafeltennistafels, skateboarden, rondrijden op stepjes en fietsjes.

Iets verderop, de mooie dichtbegroeide begraafplaats Sankt Nicolai onderaan de Prenzlauerberg is helaas afgesloten. Ik zie een zwerver met rugzakje en slaapzak over het middenpad sjokken. Achter de tralies van het toegangshek.

Op een hoek, waar ooit een niet herbouwd, weggebombardeerd huis stond is nu een buurt speelplaats. Vaders, moeders, kinderen zijn daar bij elkaar, spelen op schommels, in de zandbak en klimnet. Een hek met een veilig poortje eromheen, ouders kijken naar mij omdat ik een foto wil maken?  Beter van niet. Intussen hoor ik de zware klokken van de Berliner Dom langdurig beieren. Het is tenslotte zondag.

Door naar de Rosenstrasse, een klein groen plantsoentje omringd met hoogbouw. Waarom hier zo'n klein park?? vraag ik mij af. Altijd stonden hier gebouwen van de joodse gemeente in Berlijn. De oudste synagoge stond er. Het blijkt de plek te zijn die herinnert aan zo'n 600 tot 1000 'arische' vrouwen, van wie de Joodse echtgenoten of zonen werden opgepakt om gedeporteerd te worden. Vanaf 27 februari 1943 heeft hier dag en nacht een blok vrouwen gezeten, die zich aan elkaar gebonden hadden. Andere vrouwen verzorgden hen met eten, drinken, warme dekens of losten hen af. Zelfs de dreiging van ordetroepen met machine geweren er om heen en de dreiging van drie maanden gevangenisstraf kon hen niet bewegen om het op te geven. Na deze verzetsdaad of misschien wel ten gevolge daarvan werden uiteindelijk de mannen uit deze gemengde huwelijken vrijgelaten.

Het massieve blok als monument straalt grimmigheid, vastberadenheid en wanhoop uit. Meer daarover op www.visitberlin.de/en/block-women

Dan loop ik af op een muzikaal geluid, te horen tussen het geluid van vogels, een enkele auto en treinverkeer. In het James Simonparkje speelt gitarist Geoffrey de sterren van de hemel.

Op het grasveld tussen de musea op het eiland liggen mensen te luieren. Ik informeer naar de mogelijkheid om musea te bezoeken. Dat kan, met digitale voor-aanmelding en de nodige bewijzen van vaccinatie en coronatest. Zes namen staan op de bezoekerslijst genoteerd...

Verderop ligt het Stadtschloss, als een oud barokpaleis, maar gloednieuw tot in alle details gereconstueerd en door vele Duitsers persoonlijk en tientallen Duitse bedrijven (en de stad Berlijn én de staat) gesponsord en gefinancierd.  Tussen 1973 en 2008 stond hier het Palast der Republik ofwel het Volkspalast, de trots van vele DDR burgers dat moest wijken voor dit retro-paleis. Humboldtforum is de officiële naam voor deze kolos, omdat een aantal musea en een congrescentrum hun plaats daar in vinden. Vlak bij de Humboldt Universität die zich ook in het centrum van Berlijn bevindt.

Een harde 'breuk' aan de achterkant van het slot laat een strak betonnen facade zien, met een waterfront langs de Spree. Het moet herinneren aan de moderniteit van het Palast der Republik. Nu en in de toekomst zal het een plek worden waar veel mensen graag aan het water van de Spree zullen zitten.

Lustgarten, Altes Museum, Berliner Dom, Unter den Linden: wie hier toeristisch rondwandelt, selfies en video's maakt is meestal iemand uit Berlijn, de omgeving of  van elders uit Duitsland. Als ik al een andere taal hoor, dan is het Russisch, Spaans, Italiaans van mensen die hier wonen, werken of studeren.

Tussen de hoge flats op het Fischerinsel is een park, maar wel een beetje verrommeld door sportveldjes, school- en buurtgebouwen, die lang niet alle gebruikt worden. In de museumhaven ligt waarachtig een terrasboot. Senioren houden triomfantelijk hun vaccinatieboekje omhoog om achter plexiglas iets op te mogen halen en te mogen genieten op de weinige tafeltjes die zijn toegestaan. 

Toen de Berlijnse muur er nog stond was het bij het Engelbecken een naargeestige plek. Die volgde precies de ronding van de Bethaniendamm. De Michaelskirche was een verwaarloosde ruïne met een verdwenen tuin. Huizen dichtgemetseld, bomen gekapt, wachttorens. Nu is het een prachtige plek, omringd door gerestaureerde huizen, nieuwbouwappartementen en de Michaelsruïne, ook opgeknapt. Op deze zondag zitten velen op de smalle grasrand langs de vijver, waar zwanen en eenden bedelen bij het terras. Een mooie plek om bij te komen en te lunchen.

 Vandaar loopt een lang, verdiept aangelegd park (Erkelenzdamm) met schaduwrijke bomen tot in het hart van Kreuzberg. Daar kom ik aan het Landwehrkanal in het Böcklerpark en daar is het een en al varen, peddelen, suppen, roeien, zelfs zwemmen. En natuurlijk picknicken, zonnen, chillen, kletsen, rondlopen. De enkele fietser die er toert, doet dat kalm aan. Op de Admiralbrücke,  berucht vanwege de feesten die er 's nachts op gevierd worden praten mensen tegen over elkaar, op veilige afstand, op de zitpalen, boven een wegdek dat is volgestanst met bierdopjes.

Ik kies een brede bomenlaan met groenstrook, de Grimmstrasse richting voormalig vliegveld Tempelhof. Dit enorme vlak wilde men inrichten met woningen, bedrijven, sportvelden, maar een volksstemming heeft dat voorkomen. Nu is het Tempelhoferfeld een vrijplaats voor iedereen die lekker hard en breeduit wil fietsen, wil skaten, wil hardlopen, wil skelteren, vliegeren of kitesurfen (met een skatebord onder je voeten: werkt dat??). Maar er komen ook ouders die hun kind in alle ruimte en veiligheid willen leren fietsen. De voormalige startbanen zijn immers breed genoeg!  En ook hier kun je picknicken, barbecuen onder (schaarse) bomen zitten en afspreken met elkaar. Er zijn basketbalvelden en tennisvelden aangelegd, waar iedereen gebruik van mag maken. En natuurlijk is dat enorme bouwwerk te zien, gebouwd in de jaren dertig voor de hoofdstad van Hitlers Duizendjarige Rijk. Het gebouw met verkeerstoren, hangars, ontvangsthal en honderden ruimtes, die niet alle gebruikt worden of nog opgeknapt moeten worden. Het was een tijdelijke verblijfplaats voor duizenden asielzoekers, die in 2015 en masse naar Berlijn kwamen en alle 70.000 min of meer geruisloos zijn ingeburgerd. Op het hoogtepunt van de toestroom stonden honderden tenten binnen in  de hangars.

Met de bus en de U-Bahn kwam ik weer thuis aan de Saarbrueckerstrasse. Echt, wandelen op zondag,dwars door Berlijn is aan te raden. Maar of jij het zo rustig en relaxed zal aantreffen? Ik weet het niet.